Doordat we altijd maar ‘aan’ staan, zijn we massaal (dood)moe. Als er constant meer energie uit dan in gaat, raakt je energietank op den duur leeg. Klinkt logisch, ook voor Muriel (32), maar toch lukt het haar maar niet om af te toe ‘uit’ te staan.

Muriel: ”Hoe doe je dat dan? Ik werk 32 uur per week en we hebben het superdruk door de strakke deadlines. En daarnaast wil ik er ook zijn voor mijn dochter, man en vriendinnen. Oh ja, ik vind het ook belangrijk om twee keer per week te sporten”. Ondertussen zie ik een lichtje knipperen op haar telefoon, die op tafel ligt tijdens ons gesprek. Er komt een berichtje binnen. Ik zie haar ogen schuin kijken naar de telefoon.

Tja, Muriel houdt veel ballen in de lucht. En het is niet zo gek dat ze dat doet, want succes heeft een positieve invloed op je eigenwaarde. Die successen stimuleren het gelukshormoon serotonine, dat invloed heeft op veel processen in ons lichaam, zoals slaap, zelfvertrouwen en stemming. En wie wil nu niet lekker in hun vel zitten?

De prestatiemaatschappij

De oorzaak van dat we altijd maar aan staan, heeft met onze maatschappij te maken. We zijn massaal gaan geloven in de ‘mythe’ van het perfecte leven. Succesvol en gelukkig zijn, is maakbaar. Als je maar je best doet. Die wereld vol mooie plaatjes legt de lat extra hoog.

De hele maatschappij is hierdoor gejaagder geworden. Let maar eens bewust op hoe een gesprek verloopt met iemand uit je omgeving. De opening van een praatje gaat doorgaans als volgt: “Hoe gaat het met je?” En het antwoord is meestal: “Goed hoor, drukdrukdruk…”

Alsof het altijd goed met je moet gaan, en je altijd druk moet zijn om aan het perfecte plaatje te voldoen. Als je wilt, gaat het leven 24 uur per dag in de hoogste versnelling door, en maar weinig mensen trappen op de rem. Onderzoek van het CBS (2022) spreekt boekdelen: 60% van de twintigers en dertigers ervaart een te hoge werkdruk, en 25% kampt met burn-outachtige klachten. Pff…

Kleine ups en grote downs

Door in de hoogste versnelling te leven, raken we langzaam opgebrand. Het lichaam en de geest raken uitgeput. Hoezo geest? Nou, een belangrijke valkuil van deze prestatiemaatschappij is dat we onze eigenwaarde gaan koppelen aan de prestaties die we leveren. Dit doe je niet bewust, maar het gaat vanzelf. Heb je een positief resultaat gehaald, dan ben je even blij. We gunnen onszelf helaas weinig tijd om er echt van te genieten. We willen door: op naar het volgende succes en geluksmoment!

Ben je daarentegen niét tevreden met je prestatie, dan voel je, je slecht. Dat negatieve gevoel suddert echter veel langer door. Hoe komt dit? Als iets niet lukt zoals jij het voor ogen had, zie je dit als persoonlijk falen. Want ‘hallo! ik kan toch bereiken wat ik wil, als ik mijn best maar doe? Ik moet dit toch gewoon zelf kunnen?’

Door de mooie plaatjes van anderen ga je geloven dat leeftijdsgenoten het wel allemaal voor elkaar boksen. Deze vorm van negatieve feedback doet vervolgens iets met je zelfvertrouwen, oftewel: je mentale gezondheid.

Ontprikkelen voor beginners

Op zich is er niets mis met ‘aan staan’. Soms is het nodig om in actiemodus te staan. Het probleem is tegenwoordig alleen dat dit te vaak gebeurt. We krijgen per dag tienduizenden prikkels te verwerken. Elke prikkel wordt door je sympathische zenuwstelsel gezien als een bedreigende prikkel, die jou in die actiemodus zet. Zelfs de prikkels die je ontvangt wanneer je op Instagram scrolt, of een film op Netflix kijkt, zijn bedreigende prikkels. Je denkt te ontspannen, mentale rust te ervaren, maar het tegendeel is waar.

Even niets doen of simpelweg lummelen, kennen we niet meer. Daar hebben we geen tijd voor, lijkt het wel. Maar daar ligt wel de oplossing. Gezondheidspsycholoog Annemarieke Fleming pleit al langer voor een cultuuromslag. En die begint met langer rusten. Liggend, zonder scrollen. Ze noemt haar methode ‘Opbouw van reserves’.

Ik heb deze methodiek ook uitgeprobeerd de afgelopen maand en ik merk bij mezelf veel positieve resultaten! Ik zal je vertellen hoe deze methodiek werkt:

• Na elke 2 uur actief te zijn geweest, neem je een liggende rustpauze van 15 tot 20 minuten. Liggend dus, omdat je anders nog te actief bent.
• Kies bij het rusten voor zo min mogelijk prikkels – in elk geval geen beeldscherm. Kom je niet tot rust, luister dan naar een mindfulnessoefening . Tip: zorgverzekeraar VGZ heeft een gratis mindfulness-app gemaakt. Deze is in een handomdraai te downloaden.
• Zet de wekker op maximaal 20 minuten. Slapen mag.
• Doe dit een week lang, en evalueer.

Ik sta doordeweeks rond 07.00 uur op en zorg onder andere voor het ontbijt en naar school brengen van mijn dochter Marijn. Voorheen merkte ik dat ik rond 08.30 uur al weer moe was. “Jemig, nu al moe?”

Ik ging met de methodiek aan de slag. Rond 08.45 uur ben ik meestal op mijn kantoor. Daar ging ik nu direct liggen rusten. Zo kon ik de energie die ik al in de ochtend had opgemaakt, weer bijtanken. Na 20 minuten rust, begon ik aan de volgende activiteit. Niet direct iets heel actiefs, maar bijvoorbeeld mijn mailbox openen of thee zetten.

Ik merkte na een week dat mijn energiereserves toenamen en dat ik pas rond 09.00 uur moe werd. Een half uur winst! Wauw, dat smaakt naar meer.

Door consequent te rusten op het moment dat ik moe werd, wist ik de grens steeds verder op te schuiven richting drie uur onafgebroken actief zijn. Mijn eerste rustmoment verschoof dus van 08.45 uur naar 12.00 uur. En dit resultaat bereikte ik al na één maand oefenen (en doorzetten)!

Het vraagt om een cultuuromslag, want geheid dat je omgeving er iets van gaat vinden. Niets van aantrekken, is mijn tip. Want het is toch heerlijk om met gevulde energietank de dag te beleven?

Meer weten?

Hopelijk helpt deze blog je energietank weer te vullen. Wil je meer weten over dit thema? Lees dan mijn blog ‘Help! Mag ik alsjeblieft rust? eens. Ook hier pleit ik voor meer NIETS doen. Wie weet krijg je door die blog extra motivatie om aan de slag te gaan met de methodiek Opbouw van reserves.

Zo, ik ga nu even rusten.

Vaker dit soort tips lezen? Schrijf je dan in voor de online nieuwsbrief en krijg als allereerste advies en informatie over onder andere keuzestress, carrièreswitch, zelfvertrouwen en communiceren.