Dochter Marijn (2 jaar) houdt van pasta. Vooral pasta bolognese vindt ze heerlijk. Echt een maaltijd waar ze lekker met haar handen in kan wroeten. Ze neemt de tijd. Beetje spelen met het eten en af en toe een hapje. Herkenbaar voor de ouders onder ons? ‘Marijn…, schiet nou eens op’, betrap ik mezelf in mijn gedachten. Soms irriteer ik me aan haar getreuzel. Maar waarom doe ik dat eigenlijk? En wat zegt mijn irritatie over mijzelf? Nou, best veel!

Hoe ontstaat een ergernis?

We hebben de neiging om aan te nemen dat we ons alleen aan een ander irriteren. Maar in werkelijkheid worden irritaties over een ander veroorzaakt door onvrede met jezelf. Iedereen heeft wel eens last van een negatief zelfbeeld. En als we niet blij zijn met onszelf camoufleren we dat door te letten op de tekortkomingen van anderen. Of we geven de ander de schuld van ons  probleem. Want dat is toch veel makkelijker dan je eigen tekortkomingen of aandeel in het probleem te erkennen? Dit heet ook wel projectie. Projectie is het beschermen van je negatieve zelfbeeld door je te richten op de ander.

Confronterende ergernissen

Dat projecteren deed ik dus op Marijn terwijl ze aan het eten was. Eigenlijk erger ik me niet aan haar, maar aan mezelf. Hoe werkt dit? Ergens in het verleden heb ik een ervaring opgedaan waardoor ik heb geleerd dat treuzelen niet gewenst is. Onbewust is dat mijn regel geworden. Zelf treuzel ik niet vaak. Maar als dat wel gebeurt, erger ik me suf aan mezelf. Hoe ik zelf iets doe, verwacht ik ook van anderen. Het verklaart waarom ik het lastig vind als iemand niet doorpakt. Het is dus mijn eigen verwachting die ik projecteer op een ander. Het gedrag van anderen confronteert mij met mijn persoonlijke ergernis en mijn negatieve zelfbeeld.

Wat leer je van je irritaties

Om iets te leren van je irritaties, wil ik je een vraag stellen. Wat zijn jouw grootste ergernissen die je hebt bij anderen? Kun je er vijf bedenken? Welk gedrag zie je dan bij de ander waar jij zelf van baalt of graag anders ziet? Zijn dit zaken waar jij tegen vecht of die jij hebt afgeleerd? Hiermee wordt een ergernis een wijze les in plaats van alleen maar een naar gevoel door toedoen van een ander. Een ergernis is een signaal om over je eigen karakter en handelen na te denken.

Nog niet uitgelezen? Ik schreef eerder een artikel over irritaties op de werkvloer: ‘Stoom uit mijn oren’.

Lees hier meer over loopbaanbegeleiding.